Buitenlandse dienstreizen
Reist u of één van uw collega’s zakelijk naar het buitenland? Dit soort reizen brengen soms veiligheidsrisico’s met zich mee. Denk aan diefstal van apparaten of gegevens. Hetzelfde geldt voor een langdurig verblijf in het buitenland. Buitenlandse inlichtingendiensten hebben misschien interesse in uw bedrijf en in de technologie of kennis die u heeft of bij u draagt. U loopt ook een risico wanneer buitenlandse bezoekers uw organisatie bezoeken. Zij kunnen dan mogelijk toegang krijgen tot (delen van) de kennis en technologie van uw bedrijf.
De schade van diefstal of spionage tijdens buitenlandse reizen
Nederland hoort bij de meest ontwikkelde landen ter wereld op het gebied van economie, wetenschap en techniek. Dat maakt ons een doelwit voor staten die technologie en kennis willen stelen. Tijdens buitenlandse dienstreizen kunt u een doelwit zijn voor buitenlandse inlichtingendiensten. Als door diefstal of spionage innovatieve kennis en technologie verdwijnen die in uw bedrijf en in ons land zijn ontwikkeld en gefinancierd, tast dat zowel uw als het Nederlandse verdienmodel aan.
Uw bedrijf kan door diefstal of spionage schade ondervinden die uw concurrentiepositie en bedrijfscontinuïteit aantast. Als andere landen toegang hebben tot uw vertrouwelijke informatie, kan dat gevolgen hebben voor uw bedrijf en financiële positie. Als blauwdrukken of unieke apparatuur worden gestolen of gekopieerd, hoeft het spionerende land de (hoge) onderzoeks- en ontwikkelingskosten van uw product niet meer zelf te betalen. Het kan ertoe leiden dat uw bedrijf minder producten verkoopt omdat het de concurrentiestrijd met het buitenlandse bedrijf niet (meer) aankan.
Veiligheidschecklist bij buitenlandse zakenreizen
Om risico’s tijdens een dienstreis naar landen met een verhoogd risicoprofiel te beperken, adviseren wij u om een protocol uit te werken. Belangrijke aandachtspunten zijn:
Vóór de reis
- Zorg dat de hoeveelheid (vertrouwelijke) gegevens die u bij u heeft minimaal is. Vraag uzelf af: heb ik dit echt nodig en wat kan er gebeuren als deze informatie in verkeerde handen valt?
- Stel een lijst op met alle documenten, gegevensdragers en apparatuur die u bij u heeft. Neem deze lijst niet mee, maar bewaar hem in Nederland.
- Vervoer uw vertrouwelijke documenten en gegevensdragers altijd in uw handbagage.
- Wis de belgeschiedenis van uw telefoon en verwijder ontvangen en verzonden sms-berichten. Zet alleen noodzakelijke contactgegevens in uw contactenlijst. Overweeg een wegwerptelefoon, simkaart en tijdelijk e-mailadres.
- Gaat u regelmatig naar het buitenland? Overweeg de aanschaf van apparatuur die u alleen daar gebruikt.
- Verander uw wachtwoorden voor en na de reis. Gebruik verschillende wachtwoorden voor al uw apparaten die niet hetzelfde zijn als de inloggegevens op uw werkplek.
- Wees terughoudend met het meenemen van privéapparatuur.
Tijdens de reis
- Schakel de bluetoothfunctie van uw telefoon en laptop altijd uit. Download of installeer geen nieuwe applicaties.
- Schakel apparaten uit als u een vertrouwelijk gesprek voert. U bent extra kwetsbaar als uw apparatuur is ingeschakeld.
- Voer geen vertrouwelijke gesprekken aan boord van een vliegtuig of trein of in publieke ruimten.
- Bescherm vertrouwelijke informatie. Laat geen vertrouwelijke gegevens achter op een plaats waar anderen ze kunnen inzien. Dit geldt ook voor uw hotelkamer of hotelkluis.
- Geef uw laptop of telefoon nooit af en zorg ervoor dat u altijd kunt controleren of iemand uw informatie heeft ingekeken. Is afgifte verplicht, gebruik dan een sealbag of geef uw apparaat aan een collega die niet meegaat.
- Verstrek informatie selectief; vertel uw gesprekspartner niet meer dan noodzakelijk is.
- Gebruik bij voorkeur een goedgekeurde vpn-verbinding. Maak gebruik van beveiligde en goedgekeurde usb-sticks.
- Gebruik voor zakelijke doeleinden geen openbare wifi of apparatuur van derden.
Wilt u meer weten over de veiligheidsrisico’s bij reizen naar het buitenland? Raadpleeg dan deze brochure van de AIVD. Wilt u meer weten over digitale veiligheidsrisico’s en maatregelen om uw werkapparatuur of andere gegevensdragers beter te beschermen? Ga dan naar de website van het Digital Trust Center.
Wie kunt u benaderen?
Bent u op zakenreis geweest en heeft u vermoedens van spionage of ongewenste beïnvloeding? Neem dan direct contact op met de AIVD. Bedrijven met een ABDO-autorisatie kunnen ook contact opnemen met het Bureau Industrieveiligheid van de MIVD.
Zie voor meer informatie ook de Veelgestelde vragen.