Optic fiber sensing
Druk en geluid meten met behulp van extreem gevoelige glasvezelsensors: bij Optics11 weten ze er alles over, maar houden ze hun kennis heel bewust binnenshuis. Hoe gaat dit Nederlandse techbedrijf om met de continue risico’s op spionage en buitenlandse inmenging?
> check vooraf met welke landen je zaken kunt doen
> patenteer geen zaken waarmee gevoelige informatie vrijkomt
> bewaar gevoelige informatie lokaal i.p.v. online
Unieke sensortechnologie
Optics11, een in 2011 opgerichte spin-off van de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam, ontwikkelt technologie die werkt op basis van interferometrie: het zeer nauwkeurig meten van de afstand tussen twee reflectoren binnen of bovenop een glasvezel. “Die glasvezel is meterslang en zit op een spoeltje gewikkeld, waarbij we de rek van de fiber meten op femtometer-niveau. Dat is een biljardste van een meter. Dit geeft een zeer hoge nauwkeurigheid en betrouwbaarheid”, aldus CCO Mark Jacobs. Optics11 heeft voor defensie een nieuwe generatie hydrofoons met optische sensoren ontwikkeld die kleiner, goedkoper, nauwkeuriger en minder kwetsbaar is dan de bestaande onderwatermicrofoons. Maar ook een gesleepte sonar die op grote afstand achter een onderzeeboot hangt en akoestische trillingen van andere onderzeeboten kan opvangen. Jacobs: “De toepassing van onze sensoren kwam in een stroomversnelling door de explosies in de Nord Stream gaspijpleidingen. Je zag daar het belang van nauwkeurige onderwatermonitoring ten behoeve van kritische infrastructuur.”
“Met patenteren geef je informatie vrij. Wij kiezen ervoor om onze kennis binnen Optics11 te houden”
Afschermen intellectueel eigendom
Optics11 werkt al sinds de oprichting internationaal, maar heeft door de defensietoepassingen echt grote stappen gezet op het gebied van economische veiligheid. Jacobs: “We hebben bijvoorbeeld heel bewust voor honderd procent Nederlandse investeerders aangetrokken. Dat is in onze branche een groot pluspunt, omdat er geen links zijn met risicovolle landen. Spionage is een reëel risico, maar ook het beschermen van je patenten. Doordat wij nu veel voor defensie werken zullen we nieuwe innovaties niet zo snel meer patenteren. Dan geef je informatie vrij waar derden mee aan de haal kunnen gaan. Onze strategie is nu zorgen dat we blijven innoveren en de kennis binnen Optics11 houden. Zo hebben we ook voor de energiemarkt een akoestische sensor ontwikkeld. Die heeft diverse toepassingen voor het detecteren en lokaliseren van vonkvorming in een hoogspanningsinstallatie, haarscheurvorming in het beton van nucleaire installaties en van lekken in waterstofleidingen.”
“Sinds onze businessunit zich vooral op defensie en energie als markten richt, zijn we gevoeliger voor spionage”
Voorzichtigheid geboden
Jacobs: “Als defensiebedrijf zitten wij nu digitaal en fysiek op slot. Als onze technologie wordt gestolen dan is dat voor ons als bedrijf funest, maar als gevoelige gegevens van derden worden gestolen dan kan dat een nog veel grotere impact hebben. We zijn door de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) geaccrediteerd voor het omgaan met gevoelige data. Zo hebben we een apart netwerk met dataservers die niet met het internet zijn verbonden. Ons bedrijf is afgeschermd met toegangspasjes en mensen worden eerst gescreend voordat ze bepaalde gevoelige informatie van bijvoorbeeld defensie mogen inzien. Dat heeft ook implicaties voor ons aannamebeleid.”
“Betrek klanten en partners bij mijlpalen en wees open. Check vooraf of je met bepaalde landen wel zaken kunt doen”
Tips voor andere ondernemers
Hoe kunnen andere ondernemers hun bedrijf economisch veilig maken? Jacobs: “Kijk heel bewust naar hoe je met je intellectueel eigendom omgaat, hoe je je gevoelige informatie afschermt en hoe je met je klanten en partners omgaat. Het is goed om hen bij mijlpalen te betrekken en open te zijn over wat je gaat doen. Check bijvoorbeeld vooraf goed of je met bepaalde landen zaken kunt doen, want krijg je bijvoorbeeld geen exportvergunning of wordt een bedrijfsovername tegengehouden dan kan dat leiden tot reputatieschade.”